10 Hiểu Lầm Nguy Hiểm Về Hệ Chèn Bịt Chống Cháy Lan

 10 Hiểu Lầm Nguy Hiểm Về Hệ Chèn Bịt Chống Cháy Lan Trong Công Trình Xây Dựng & Hậu Quả Nghiêm Trọng

Trong các công trình hiện đại, hệ thống kỹ thuật (điện, nước, HVAC, MEP…) luôn phải đi xuyên qua tường – sàn. Nếu không xử lý đúng cách bằng hệ chèn bịt chống cháy lan (Firestop System), ngọn lửa – khói – khí độc sẽ lan cực nhanh giữa các tầng, gây nguy hiểm cho tính mạng và phá hủy toàn bộ công trình.

Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều chủ đầu tư – nhà thầu – kỹ thuật viên vẫn hiểu sai về firestop, dẫn đến lựa chọn vật liệu – thi công – nghiệm thu đều không đạt chuẩn.

Bài viết này phân tích 10 quan điểm sai lầm phổ biến và hậu quả nghiêm trọng nếu áp dụng sai.

 1. Hiểu lầm: “Chỉ cần bịt kín là chống cháy được”

Nhiều người cho rằng: chỉ cần dùng vật liệu nào đó bịt kín khe hở xuyên tường, xuyên sàn là đạt chống cháy.

Sự thật

• Firestop không phải là “bịt kín cho đẹp”.

• Chỉ vật liệu đúng thử nghiệm đúng tiêu chuẩn chống cháy lan chuyên dùng (UL 1479, TCVN 13251-1:2020 (ISO 10295-1:2007, ASTM E814 / E119, EN 1366-3…) mới nở phồng, chịu nhiệt, cản lửa.

Hậu quả

• Ngọn lửa xuyên qua điểm yếu chỉ sau 3–5 phút.

• Khói độc lan toàn bộ hành lang – thang bộ.

• Hệ thống báo cháy – chữa cháy mất tác dụng.

2. Hiểu lầm: “Silicone thường hoặc Foam hoặc bọt hoặc vật liệu xây dựng thông thường = vật liệu chống cháy lan”

Silicone thường hoặc Foam hoặc bọt hoặc vật liệu xây dựng thông thường không có khả năng ngăn cháy, cản lửa.

Sự thật

Firestop sealant là Vật liệu chống cháy, nở phồng, chịu nhiệt, cản lửa đặc chủng được thử nghiệm đúng tiêu chuẩn chống cháy lan chuyên dùng  bởi các tiêu chuẩn: UL 1479, TCVN 13251-1:2020 (ISO 10295-1:2007), ASTM E814 / E119, EN 1366-3….

Hậu quả

• Silicone thường hoặc Foam hoặc bọt hoặc vật liệu xây dựng thông thường → tạo lỗ hổng → cháy lan cực nhanh.

• Công trình không được Cảnh sát PCCC nghiệm thu.

 3. Hiểu lầm: “Sơn chống cháy = vật liệu chèn bịt chống cháy”

Nhiều đơn vị nhầm lẫn giữa sơn chống cháy kết cấu thép và chất bịt chống cháy lan.

Hậu quả

• Sơn không nở phồng theo khe, không chặn được lửa & khói.

• Không đạt tiêu chuẩn firestop → phải làm lại toàn bộ.

4. Hiểu lầm: “Cứ mua sản phẩm có chứng nhận UL là được”

Sự thật

UL chỉ có giá trị khi:

• Đúng khi các vật liệu đó đã có kết thử nghiệm chuyên dùng cho Firestop (UL 1479, TCVN 13251-1:2020 (ISO 10295-1:2007))

• Đúng cấu hình xuyên qua khi thi công (Penetration Type)

• Đúng chiều dày tường – sàn – kích thước ống, cáp

Hậu quả

• Công trình bị đánh rớt nghiệm thu vì sử dụng sản phẩm không có thử nghiệm chuyên dùng cho Firestop (UL 1479, TCVN 13251-1:2020 (ISO 10295-1:2007)) mặc dù “vật liệu có chứng nhận UL making”.

• Chi phí sửa chữa tăng gấp 3–5 lần.

5. Hiểu lầm: “Thợ thi công cứ lấp đầy là xong”

Sự thật

Firestop là hạng mục kỹ thuật phức tạp – phải thi công theo bản vẽ, tiêu chuẩn thử nghiệm, hướng dẫn nhà sản xuất.

Hậu quả

• Chèn không đúng tỷ lệ → nở phồng không đủ.

• Chèn sai vật liệu → truyền nhiệt qua ống → cháy lan.

6. Hiểu lầm: “Ống PVC chỉ cần quấn băng keo, vữa chống cháy hay bông khoáng”

Sự thật

Ống nhựa khi cháy biến dạng – chảy nhựa → tạo lỗ lớn.

Hậu quả

• Băng keo, vữa chống cháy hay bông khoáng không đủ nở phồng → thất bại 100%.

• Ngọn lửa lan nhanh nhất qua PVC → nguy cơ tử vong cao.

7. Hiểu lầm: “Không cần kiểm tra đánh giá sau khi thi công firestop”

Nhiều công trình bỏ qua nhãn vì nghĩ “không quan trọng”.

Sự thật

Theo quy định:

• Mỗi vị trí xuyên phải có công tác kiểm tra sau khi thi công Firestop có đúng cấu hình, cấu tạo theo mẫu thử nghiệm trước khi nghiệm thu.

Hậu quả

• Không nghiệm thu được PCCC.

• Không đánh giá được giữa thực tế thi công với cấu hình thử nghiệm.

8. Hiểu lầm: “Firestop chỉ có một loại cho mọi vị trí”

Sự thật

Mỗi loại chèn bịt lỗ xuyên khác nhau thì cần một cấu hình cấu tạo cần phối hợp các vật liệu chuyên dùng chống cháy khác nhau theo đúng báo cáo thử nghiệm:

• Keo chống cháy (Firestop Sealant)

• Vữa chống cháy (Mortar)

• Băng quấn trương nở (Wrap Strip)

• Collars ngăn cháy cho ống nhựa

• Đất sét chống cháy (Firestop Clay)

• Keo chống cháy trương nở (Firestop Intumescent Sealant)

Hậu quả

• Dùng sai → hiệu quả chống cháy giảm từ 120 phút → chỉ còn 15–20 phút.

9. Hiểu lầm: “Chỉ cần chống cháy, không cần chống khói”

Khói mới là nguyên nhân tử vong số 1 trong cháy.

Hậu quả

• Firestop bịt không kín → khói lan khắp hệ thống kỹ thuật → khó thoát nạn.

10. Hiểu lầm: “Firestop tốn chi phí – cắt giảm đượ thì cắt”

* Sự thật

• Firestop chiếm 0,1–0,3% giá trị công trình nhưng quyết định 100% khả năng bảo vệ.

* Hậu quả

• Cháy lan → thiệt hại hàng chục – hàng trăm tỷ.

• Mất khả năng được nghiệm thu PCCC → không được vận hành.

Kết luận

Hệ chèn bịt chống cháy lan xuyên tường – xuyên sàn là hạng mục bắt buộc theo tiêu chuẩn Việt Nam (QCVN 06:2022/BXD, luật PCCC 2024, nghị định 105/2025/NĐ-CP…) và các tiêu chuẩn thử nghiệm (UL 1479/ASTM E814, TCVN 13251-1:2020 (ISO 10295-1:2007).

Hiểu sai → chọn sai → thi công sai → cháy lan không kiểm soát.

Để đảm bảo an toàn – đúng chuẩn – tiết kiệm chi phí, nhà thầu & chủ đầu tư cần:

✔ Sử dụng vật liệu thử nghiệm đầy đủ, sản phẩm đảm bảo nguồn gốc xuất xứ đầy đủ

✔ Thi công đúng cấu hình theo tiêu chuẩn thử nghiệm (UL 1479, TCVN 13251-1:2020 (ISO 10295-1:2007))

✔ Kiểm tra - Nghiệm thu 

✔ Có đội ngũ kỹ thuật am hiểu firestop